Wyłudzenie odszkodowania to przestępstwo będące plagą firm ubezpieczeniowych

Oszustwo ubezpieczeniowe polega na spowodowaniu zdarzenia będącego podstawą do wypłaty odszkodowania tj. podejmowaniu wszelkich działań lub zaniechań prowadzących do powstania takiej sytuacji (wypadku), od której powstania uzależniona jest wypłata odszkodowania. W szczególności może ona polegać na porzuceniu ubezpieczonego pojazdu, zniszczeniu pojazdu, zniszczeniu lub uszkodzeniu ubezpieczonego mienia, spowodowaniu pożaru, w wyniku których dojdzie do powstania szkody w ubezpieczonym mieniu. Zdarzenie o którym mowa w art. 298 KK jest odpowiednikiem wyrażenia „wypadek” użytego w art.805 Kodeksu cywilnego. Przez wypadek rozumie się objęte umową ubezpieczeniową „zdarzenie losowe” przyszłe i niepewne pod względem samego wystąpienia zdarzenia, jak też jego skutków. Generalnie sprawca może odpowiadać tylko za spowodowanie takiego zdarzenia.

Oszustwo z tego przepisu będzie zachodzić zarówno wtedy, gdy sprawca zażąda wypłaty odszkodowania z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia, powołując się na wypadek, który miał miejsce, ale nie miał cech wypadku losowego, jak i wtedy, gdy sprawca, domagając się wypłaty odszkodowania za rzeczywiście zaistniały wypadek, niezgodnie z prawdą określi wysokość powstałej szkody, domagając się zawyżonego roszczenia. Czyny polegające na działaniu sprawcy oszustwa ubezpieczeniowego będą zatem podstawą wypłaty odszkodowania. Czyn opisany w art. 298 § 1 KK może być spowodowany zarówno przez osobę, która jest stroną umowy ubezpieczenia (ubezpieczający, ubezpieczony), jak i przez inną osobę, byleby sprawca działał w celu uzyskania odszkodowania

Kiedy mamy do czynienia z oszustwem ubezpieczeniowym?

Oszustwa ubezpieczeniowe pojawiają się na wielu różnych etapach transakcji ubezpieczeniowej. Pierwszym takim etapem jest niewątpliwie moment składania wniosku i podawania w nim informacji odbiegających od faktycznego stanu rzeczy, dotyczących stanu zdrowia w przypadku polis na życie, czy miejsca parkowania pojazdu w nocy, albo tego czy auto będzie użytkowane przez młodych kierowców w przypadku polis komunikacyjnych.

Podawanie fałszywych danych przy zawieraniu umów ubezpieczenia dobrowolnego

W przypadku dobrowolnych umów komunikacyjnych takich jak autocasco, nasze nadużycia dotyczą podobnych kwestii. Dodatkowo często rozmijamy się z prawdą, jeśli chodzi o wskazanie tego, gdzie parkujemy pojazd w nocy. Jak ubezpieczyciele odnoszą się do tych nieścisłości? Jeśli chodzi o zniżki i przebieg szkodowości dokładnie tak samo, jak w przypadku umów OC. Dodatkowo, jeśli towarzystwo udowodni ubezpieczającemu nieścisłości w składanym przez niego wniosku, może rozwiązać z nim umowę ubezpieczenia a w przypadku zgłoszenia szkody odmówić wypłaty odszkodowania.

Z prawdą dość często rozmijamy się również zawierając umowy ubezpieczenia zdrowotnego, czy ubezpieczając swój majątek np. dom czy mieszkanie. Często we wnioskach na ubezpieczenie zdrowotne zapominamy wspomnieć o tym, że jesteśmy palaczami, leczymy się na choroby przewlekłe, czy też w ostatnim czasie przechodziliśmy hospitalizację. Niestety nasza „skleroza” w tych przypadkach ma krótkie nogi. Bardzo często TU przed podpisaniem umowy poprosi Cię o dokumentację medyczną, w której zapewne uwzględnione będą wszystkie zapomniane przez Ciebie niedyspozycje. Jeśli zawarcie umowy ubezpieczenia zdrowotnego nie wymaga weryfikacji wniosku ze strony lekarza, czyli umowa została podpisana z Tobą pomimo fałszywych danych, pamiętaj o tym, że masz do czynienia z ubezpieczeniem dobrowolnym i ubezpieczyciel może z tego powodu wypowiedzieć Ci polisę, bądź odmówić realizacji usług czy wypłaty świadczenia. Takie zachowanie towarzystwa zgodne jest z OWU, które otrzymujesz do zawartej umowy ubezpieczenia. Podobnie rzecz ma się z ubezpieczeniami majątkowymi.

Wyłudzenie odszkodowania, oszustwa i nadużycia przy zgłaszaniu szkód

Kolejnym etapem transakcji ubezpieczeniowej narażonej na nadużycia nieuczciwych klientów jest zgładzenie szkód. Dotyczy to zarówno ubezpieczeń komunikacyjnych, majątkowych jak i życiowych. Zgłaszając szkodę zawyżamy faktyczną wartość szkody, albo dodatkowo dopisujemy inne uszkodzenia nie powstałe w skutek bezpośredniego zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Podobnie jest z wypłatą odszkodowań za utratę uszczerbku na zdrowie czy utratę „fikcyjnego” mienia utraconego podczas kradzieży mieszkania lub pożaru czy zalania.

Art. 298. KK: § 1. Kto, w celu uzyskania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia powoduje zdarzenie będące podstawą do wypłaty takiego odszkodowania, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

  • 2. Nie podlega karze, kto przed wszczęciem postępowania karnego dobrowolnie zapobiegł wypłacie odszkodowania.

Przestępstwo z art. 298 KK może być popełnione tylko umyślnie w postaci zamiaru bezpośredniego. Jest to przestępstwo kierunkowe, ponieważ sprawca działa w celu uzyskania odszkodowania. W przeciwieństwie do oszustwa z art. 286 KK przestępstwo przewidziane w art. 298 KK jest dokonane bez względu na to czy do wypłaty odszkodowania doszło czy nie.